Nieuw onderzoek toont dat (medicinale) cannabis in het verkeer niet gevaarlijk hoeft te zijn

27 november 2024

Onderstaand bericht staat in het BD en overige dagbladen

Nieuw onderzoek toont aan: Met cannabis achter het stuur hoeft niet gevaarlijk te zijn.

Gebruikers van medicinale cannabis moeten onder bepaalde voorwaarden gewoon auto kunnen rijden.

Uit nieuw internationaal onderzoek, waarvan de resultaten vandaag in Rotterdam bekend worden gemaakt, blijkt dat dit veilig kan. Nu cannabis in steeds meer landen legaal is – waaronder Canada en veel staten in de VS – neemt de aandacht voor wiet in het verkeer toe. ,,Wereldwijd leven bij beleidsmakers veel vragen over het gebruik ervan,” vertelt de Maastrichtse hoogleraar Psychofarmacologie Jan Ramaekers. In veel landen vonden controles altijd plaats in het kader van de drugsopsporing, legt hij uit, niet vanwege de verkeersveiligheid.

Er is bovendien een grote polemiek gaande over cannabis in het verkeer. ,,Er zijn twee kampen: het ene stelt dat cannabis gevaarlijk is en verboden hoort te zijn, het andere claimt juist het tegendeel. Wetenschappelijk onderzoek wordt door beide groepen selectief gebruikt.” Het is de reden voor wetenschappers van de International Council on Alcohol, Drugs & Traffic Safety (ICADTS) om alle studies op een rij te zetten. Woensdag worden de bevindingen gepresenteerd tijdens het congres van de organisatie, dat deze week in Rotterdam wordt georganiseerd.

Anders dan alcohol

Eén van de voornaamste uitkomsten is dat cannabisgebruik weliswaar het rijgedrag kan beïnvloeden, maar dat dat de mate van invloed slecht voorspelbaar is op basis van een bloedmonster. ,,Bij alcoholgebruik geeft het alcoholpromillage in het bloed nauwkeurig de hoeveelheid geconsumeerde alcohol weer”, legt Ramaekers uit.

,,Bij cannabis is dat niet zo. De gemeten hoeveelheid THC – het werkzame bestanddeel van cannabis in het bloed – geeft niet accuraat weer hoeveel cannabis iemand daadwerkelijk heeft gebruikt. Ook zegt het weinig over iemands rijgedrag.”

Volgens Ramaekers zouden de uitkomsten reden moeten zijn gebruikers van medicinale wiet op recept een uitzonderingspositie te verlenen. ,,Bij regelmatig cannabisgebruik treedt tolerantie op, waarna mensen na een bepaalde periode gewoon een auto kunnen besturen.”

De hoogleraar Psychofarmacologie wijst op de huidige regels. In Nederland werd cannabisgebruik in het verkeer lange tijd niet gecontroleerd, detectie met een blaastest was namelijk onmogelijk. Per juli 2017 geldt echter een limiet van 3,0 microgram THC per liter bloed.

Rijbewijs kwijt

De politie controleert dit via een speekseltest en vervolgens een bloedtest. Zijn die positief dan wordt de overtreder in principe doorgestuurd naar het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR), dat het rijbewijs na onderzoek door een psychiater kan invorderen. Dat gebeurt regelmatig. ,,Volgens de huidige normen zitten mensen die dagelijks medicinale wiet roken continue boven de limiet. Hoewel het CBR in de praktijk gebruik op en volgens recept lijkt te gedogen, kun je je rijbewijs verliezen. Ook vergoeden verzekeraars bij schade soms niet. Het kabinet durft hiervoor tot nu toe echter geen wetgeving uit te rollen.”

Bij regelmatig cannabisge­bruik treedt tolerantie op, waarna mensen weer een auto kunnen besturen (volgens Jan Ramaekers, hoogleraar psychofarmacologie)

De Stichting Patiënten Groep Medicinaal Cannabis Gebruikers (PGMCG), die al jaren ijvert voor een uitzonderingspositie, is blij met de uitkomsten. Volgens de PGMCG zijn er zo’n 8000 tot 9000 officiële gebruikers die cannabis op recept krijgen. Uit recent onderzoek van het Trimbos Instituut blijkt echter dat 9 op de 10 mensen zonder doktersrecept een cannabisproduct medicinaal gebruiken. Dat zijn zo’n 480.000 Nederlanders.

Voorlopig is er echter nog geen wet en dat blijft voorlopig zo, laat het ministerie van Justitie en Veiligheid weten. J&V wijst op een kamerbrief van oud-justitieminister Ferd Grapperhaus van begin vorig jaar. Hij schrijft daarin dat het huidige systeem voldoende werkt.

Effecten rijvaardigheid

De politie zou slechts weggebruikers testen die verkeersonveilig gedrag of de uiterlijke kenmerken van drugsgebruik vertonen. Test een automobilist positief dan wordt het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) ingeschakeld. Het NFI kijkt of het gebruik past binnen de range van de voorgeschreven dosering en wat de effecten op de rijvaardigheid zijn. Als de overtreder wordt vervolgd, wordt het CBR ingeschakeld.

Het CBR laat in een reactie weten de uitkomsten met interesse te volgen. ,,Op het internationale congres in Rotterdam zijn ook medewerkers van ons aanwezig”, laat woordvoerder Wessel Agterhof weten. ,,Wij kunnen de regels niet veranderen en moeten met de huidige limieten werken. Wel hebben we regelmatig contact met het ministerie van Infrastructuur & Waterstaat en kunnen zo nodig aanbevelingen doen. Het is echter aan de politiek.”

Volgens het CBR wordt het rijbewijs in 40 procent van alle psychiatrische onderzoeken ingevorderd. Maar die onderzoeken betreffen alle verschillende soorten drugs.

Alcohol en cannabis gevaarlijke combi

Een andere uitkomst van het internationale onderzoek door de ICADTS is dat cannabisgebruik in combinatie met alcohol desastreus is voor de rijvaardigheid. Ramaekers: ,,De kans op een ongeval is veel groter, het maakt niet uit hoeveel of er weinig alcohol of THC in het bloed zit. Als beide middelen zijn gebruikt, zelfs minimaal, dan is het effect op de rijvaardigheid zeer negatief.”

Hier is de Nederlandse wetgeving overigens heel accuraat, meent de wetenschapper. ,,In tegenstelling tot diverse andere landen is de drempelwaarde 0 in ons land. Heb je beide stoffen in je bloed volgt automatisch vervolging.”

Bron

Lees ook