Cannabidiol: Welk effect heeft CBD echt? En waar moeten de consumenten zich bewust van zijn?
CBD in de vorm van druppels of olie zou kunnen helpen bij sommige kwaaltjes – of het nu gaat om inslaapproblemen of menstruatiepijn. Maar is dat echt waar? Dr. med. Franjo Grotenhermen legt achterstevoren uit wat de werking van CBD eigenlijk is.
Als je influencers of reclamebeloftes gelooft, kunnen CBD-producten zoals druppels of oliën ware wondermiddelen zijn: ze zouden helpen bij slaapproblemen, menstruatiepijn, rusteloosheid of stress. Maar is de stof, die ook in verschillende vormen zonder recept verkrijgbaar is, werkelijk zo universeel toepasbaar? Wat voor effect heeft cannabidiol, of CBD?
Ten eerste: Cannabidiol is een niet-psychoactieve cannabinoïde uit de vrouwelijke hennep en geen verdovend middel – in tegenstelling tot THC, tetrahydrocannabinol. De “Deutsche Apotheker Zeitung” (Duitse apothekerskrant) schrijft: “Oliën of tincturen die cannabidiol bevatten, die als voedingsmiddel, voedingssupplement of cosmetica ook buiten de apotheek worden verkocht, hebben een THC-gehalte van minder dan 0,2 procent en mogen niet met gezondheidsgerelateerde vermeldingen worden aangeprezen. Cannabidiol bevattende ‘hennepoliën’ mogen niet worden verward met illegale ‘cannabisolie’ (‘hasjolie’)”. Van CBD-producten zonder recept word je dus niet “high”, maar ze mogen ook geen beloftes doen die de gezondheid beïnvloeden.
Maar wat is eigenlijk het effect van CBD?
Franjo Grotenhermen is huisarts en sinds 1 mei, hoofd van het Centrum voor Cannabisgeneeskunde in Steinheim, NRW. Zijn werk richt zich op therapie met cannabis en cannabinoïden. Hij heeft ook een boek geschreven over het gebruik en de effecten van CBD en cannabis. Grotenhermen legt achterstevoren uit welk effect CBD echt heeft en waar je vooral op moet letten als je producten zoals oliën of druppels koopt.
Grotenhermen: “Het effect van CBD is groot”.
Over het effect van CBD, zegt Dr. Franjo Grotenhermen: Cannabidiol is geen wondermiddel. Maar: “Het aantal farmacologische effecten is verrassend groot. CBD heeft angstremmende, antidepressieve, ontstekingsremmende, antibacteriële, antipsychotische en anti-epileptische eigenschappen, om de belangrijkste te noemen.” Het kan ook de ontwenningsverschijnselen verzachten van verslavingen aan drugs zoals THC, alcohol en slaappillen, zei de deskundige. “Bij sommige mensen bevordert CBD de slaap, terwijl het bij anderen een ontwakend effect heeft. Net als bij andere medicijnen is de effectiviteit niet voor iedere patiënt hetzelfde.”
In het algemeen, zei hij, is het belangrijk om onderscheid te maken tussen vrij verkrijgbare en medisch voorgeschreven of voorgeschreven CBD-producten. De laatste hebben aanzienlijk hogere doses. Tot nu toe bevindt de handel met CBD-producten zonder recept zich in een grijs gebied. De EU-Commissie heeft er nu echter van afgezien ze als verdovende middelen te classificeren, aangezien CBD geen psychotrope werking heeft. Daarom heeft de EU in 2020 aangekondigd dat CBD als levensmiddel kan worden beschouwd. Volgens het Federaal Bureau voor Consumentenbescherming en Voedselveiligheid zijn producten die CBD bevatten echter niet goedgekeurd als voedingsmiddel. Daarom worden CBD-producten sinds kort ook verkocht in de vorm van gearomatiseerde oliën. Deze zijn niet geschikt voor consumptie, aldus het consumentenadviescentrum.
Stichting Warentest heeft onlangs 16 CBD-bevattende producten getest en veel daarvan kritisch bekeken, omdat er vaak geen duidelijke verklaringen zijn over wat de producten werkelijk bevatten. Sommige bevatten minder CBD dan beloofd, andere meer THC dan vermeld – wat op zijn beurt twijfelachtig kan zijn. Na de test kwam de Stichting Warentest tot de conclusie dat er voor geen van de producten voldoende wetenschappelijk bewijs was – noch voor de beloofde eigenschappen, noch voor de effecten op het welzijn, waarop veel aanbieders op hun websites zinspelen. Uiteindelijk is een certificaat van een erkend laboratorium over de samenstelling belangrijk en als consument moet u zich precies op de hoogte stellen van wat u koopt en oraal inneemt.
Is het effect van CBD alleen verbeelding?
Dit is echter niet de enige kritiek op de producten: Vanwege hun lage dosis CBD suggereren sommige deskundigen dat de vrij verkrijgbare producten een placebo-effect hebben. Hierop zegt Grotenhermen: “Het cruciale punt is de dosis. Dit geldt ook voor andere stoffen. Vitaminepreparaten die in supermarkten als voedingssupplementen worden verkocht, bevatten kleinere hoeveelheden dan die welke in apotheken als geneesmiddel worden verkocht”. De overgangen tussen normale gezonde voeding, voedingssupplementen en geneesmiddelen zijn vloeiend, zei hij.
En verder: “De dosis bepaalt het effect, met inbegrip van medisch gewenste en ongewenste effecten. Lage doses CBD zijn niet gevaarlijk.” Hoge doses daarentegen kunnen bijwerkingen veroorzaken, zoals hoofdpijn. De “Deutsche Apotheker Zeitung” (Duitse apothekerskrant) verklaart: “Als positief aspect van eerdere studies over cannabidiol wordt over het algemeen de overwegend goede verdraagbaarheid benadrukt. In feite worden eerder milde bijwerkingen zoals vermoeidheid en gastro-intestinale klachten waargenomen”. Dit laatste betekent ongeveer een prikkelbare darm, een geïrriteerde maag en algehele maag- en darmklachten.
De werking van CBD-producten is omstreden en nog niet uitgebreid bewezen
Het innemen van vrij verkrijgbare CBD-producten met een lage dosis is dus niet gevaarlijk, zegt de arts en auteur en trekt de conclusie: “CBD kan in hoge doses een medicijn zijn en in lage doses een voedingssupplement.” Maar wat betekent laag? Grotenhermen verwijst daarvoor naar het Department of Health in Australië: “CBD in een dosis van maximaal één milligram per kilogram lichaamsgewicht wordt beschouwd als een lage dosis.” Voor een lichaamsgewicht van 70 kilogram komen alle doses onder 70 milligram dus overeen met een lage dosis. Dit kan zonder aarzeling worden ingenomen, zegt de deskundige.
Maar hij zegt ook: “Als je gezond bent, je goed voelt, voldoende beweegt en gezond eet, heb je geen supplementen nodig.” Niettemin kunnen vrij verkrijgbare druppels of oliën positieve effecten hebben
bij sommige consumenten positieve effecten te zien geven. “Hier is echter weinig onderzoek naar gedaan en het is bijna geheel gebaseerd op onderzoeken naar de ervaringen van mensen die CBD in kleine hoeveelheden innemen,” aldus de deskundige. Vooral met producten die CBD bevatten in combinatie met kalmerende kruiden of zelfs vitaminen en voedingsstoffen, is het niet onmogelijk dat men zich echt meer ontspannen of ook meer geconcentreerd of in het algemeen positiever kan voelen.
Studies en wetenschappelijk bewijs over het effect van CBD zijn tot nu toe schaars, zoals Dr. med. Franjo Grotenhermen uitlegt. Hij zegt echter: “Studies hebben aangetoond dat CBD goed zou kunnen werken bij onder meer bepaalde vormen van epilepsie of angststoornissen en schizofrene psychoses.” Hij voegt eraan toe dat het actieve ingrediënt de symptomen kan helpen verlichten. “Het CBD-extract Epidiolex is goedgekeurd voor de behandeling van twee zeldzame vormen van epilepsie bij kinderen in verschillende Europese landen, waaronder Duitsland,” vervolgt de deskundige. Aangezien het hier echter om ernstige ziekten gaat, mag de therapie niet op eigen gezag worden begonnen en alleen na overleg met de behandelend arts.
Voor dergelijke effecten zijn sowieso hogere doses nodig: “In het geval van een ernstige ziekte die door CBD moet worden verlicht, zijn hoge doses van enkele honderden milligrammen nodig.” CBD-producten die zonder recept verkrijgbaar zijn, kunnen dergelijke effecten natuurlijk niet bereiken.
Mogelijke werking van CBD wordt ook gebruikt in cosmetica
Wie desondanks besluit producten te proberen, bijvoorbeeld om innerlijke rust te creëren, heeft nu de keuze uit verschillende vormen: “De voorkeursdoseringsvormen zijn bloemen, die kunnen worden geïnhaleerd, alsmede druppels, capsules en tincturen, die via de mond worden ingenomen. Er zijn ook crèmes of gels die CBD bevatten.
of gels
die op de huid worden aangebracht, bijvoorbeeld om huidontsteking te verminderen of huidveroudering te beïnvloeden,” aldus Grotenhermen. “De voorkeursvorm van inname van CBD-producten is zeker orale druppels, tincturen en pasta’s.”
Bij de aankoop moet men op de volgende zaken letten, zegt de deskundige: “Een certificaat van een erkend laboratorium over de samenstelling van de produkten zou wenselijk zijn. In de VS was uit tests gebleken dat de werkelijke CBD-concentraties vaak aanzienlijk verschilden van de aangegeven concentraties. In Duitsland heeft de Stichting Warentest onlangs een vergelijkbaar onderzoek uitgevoerd. In sommige gevallen worden CBD-extracten met concentraties van tien procent of meer als “natuurlijk” bestempeld. Dergelijke hoge concentraties kunnen echter alleen worden bereikt met geïsoleerde CBD die vervolgens is opgelost in een olie. Of deze CBD synthetisch is geproduceerd of aan de hennepplant is onttrokken, is doorgaans niet te beoordelen. Natuurlijke CBD-extracten bevatten niet meer dan vijf procent CBD”, legt de arts uit.
